Ojciec Święty Franciszek 28 sierpnia 2015 r. podniósł kościół Nawiedzenia NMP w Bielsku-Białej Hałcnowie do godności Bazyliki Mniejszej. Uroczyste ogłoszenie tej decyzji odbyło się w sobotę 2 lipca 2016 r. pod przewodnictwem Nuncjusza Apostolskiego Ks. Arcybiskupa Celestino Migliore.
Bazylika (od greckiego basilikos - królewski) pierwotnie oznaczała budowlę w starożytnej Grecji, w której urzędowali archontowie (wysocy urzędnicy). Następnie, w starożytnym Rzymie nazywano tak halę targowo-sądowniczą na głównym rynku (forum).
Chrześcijanie zaadaptowali bazylikę grecką na swoje świątynie. Z czasem nazwę bazylika zaczęto przyznawać świątyniom niezależnie od ich architektury, traktując ją jako tytuł honorowy nadawany przez papieża niektórym kościołom. Tytuł bazylika większa (basilica maior) jest zarezerwowany dla kościołów własnych papieża, z tronem papieskim. Należą do nich w Rzymie bazylika św. Piotra, św. Jana na Lateranie, Santa Maria Maggiore i św. Pawła za Murami oraz w Asyżu bazylika św. Franciszka. Tytuł bazylika mniejsza (basilica minor), zaczął przysługiwać innym kościołom uhonorowanym przez Ojca św.
Ksiądz Nuncjusz w czasie wspomnianej uroczystości w Hałcnowie, tak tłumaczył znaczenie tego wyróżnienia i honoru:
„Jest on zawarty w tym, co jest właściwą misją tego miejsca – stara się ono żyć Słowem Bożym i je rozpowszechnia, przyciąga wiernych do jego słuchania i pobudza, by czynili to codziennie. Wypowiadane tu z autentyzmem słowo Boże znajduje zainteresowanie także u tych, którzy przestali chodzić do kościoła lub deklarują się jako niewierzący.”
Ksiądz Arcybiskup, zauważył, że udzielenie honorowego tytułu ma pogłębić więź z Ojcem Świętym i powinno dać impuls duszpasterski do głoszenia Słowa Bożego i formowaniu wspólnoty chrześcijańskiej. Tłumacząc, co to znaczy uhonorować świątynię, przypomniał, że w kościele dokonywane są przede wszystkich akty kultu i szczególnej czci wobec Jezusa Eucharystycznego, który żyje w Kościele.
„Można mówić o zaszczytach i zobowiązaniach dla parafian i pielgrzymów. Kościół – budynek tym bardziej zasługuje na honory, im bardziej stara się uwidocznić nie tyle własne piękno artystyczne lub wydarzania historyczne, jakie się w nim dokonały, lecz Jezusową obecność w słowie i Eucharystii.”
„Obecność Maryi, Matki Jezusa, w jej matczynej trosce o wierzących buduje wokół siebie żywą wspólnotę chrześcijańską. Podsyca wiarę, nadzieję i miłość tych, którzy tę świątynię odwiedzają i niosą później do swych środowisk”.
Z racji tego papieskiego wyróżnienia, w kościele w Hałcnowie, oprócz dotychczasowych odpustów (patrz informator dla pielgrzymów), można dodatkowo zyskać odpust zupełny w następujące dni:
- 29 VI w Uroczystość Świętych Apostołów Piotra i Pawła
- 2 VIII w Odpust Porcjunkuli
- dowolny jeden dzień w roku wybrany przez wiernego